JVYvnAs. Vaaz nedir? Başarılı vaaz metni nasıl olur?Burada bir örnekle vaaz konusuna açıklık getirmek uygun olacaktır. Konu İSLÂM’DA DÜNYA AHİRET DENGESİ. Plan Niçin bu konu? Musevilik ve Hıristiyanlıkta dünya âhiret? İslâm’ın bu konuda getirdikleri? Dünya mü’mine zindan mıdır? Nimetlerden yararlanma hakkı kimindir? Konunun özeti. بِسْـمِ اللهِ الرَّحْـمَـنِ الرَّحِيمِ وَابْتَغِ فِيمَا آتَيكَ اللهُ الدَّارَ اْلآَخِرَةَ وَلاَ تَـنْسَ نَـصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا وَاحْسِنْ كَمَا أَحْسَنَ اللهُ إِلَيْكَ وَلاَ تَبْغِ الْفَسَادَ فِى اْلأَرضِ إِنَّ اللهَ لاَ يُحِبُّ الْمُـفْسِدِينَ * Kassas sûresi, 77 وَقَالَ رَسُوْلُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَا حَنْـظَلَةُ سَاعَةً وَ سَاعَةً . Muhterem mü’minler, günümüz İslâm Dünyasında, özellikle beldemizde giderek varlığını hissettiren maddeyi ele geçirme hırsı, maddeyi her inanç ve prensipten üstün tutma meyli ve dünyayı ahirete tercih arzu ve uygulaması tehlikeli bir gelişme kaydetmektedir. Öte yandan bir takım düşüncelerle dünya ve dünya nimetlerini kendisine haram bilip, dünyayı terk ile tamamen âhirete yönelme gayreti içinde bulunan bir kısım Müslümanların varlığı da bir gerçektir. Dünya ve âhiret biz insanlar için iki yurttur. Bunların birbirleri karşısındaki durumları nedir? Bu soruya dinimiz nasıl bir cevap vermektedir? Bizlere bu konuda hangi yolu göstermektedir? Bugünkü konuşmamızda bu hususları âyet ve hadislerin ışığı altında aydınlatmaya çalışacağım. Çünkü takdir edersiniz ki, dinimizin bu konudaki emir ve tavsiyeleri bilinmezse, ya dünyayı ya da ahireti terk etme, İslâm çerçevesi dışına çıkma tehlikesi vardır. Muhterem mü’minler, Dünya ve âhiretin değerlendirilmesi konusunda İslâmiyet’ten önceki dinler de bir takım esaslar getirmiştir. Bugün bu konuda üç görüş bulunmaktadır. İfrat aşırı görüş Maddeciliğin ve bozulmuş Museviliğin görüşü. Tefrit Görüş Budizmin ve Hıristiyanlığın görüşü. İtidal orta görüş Tek başına İslâm’ın görüşü. İfrat Görüş dediğimiz birinci grup; “Benim memleketim yalnız bu dünyadır” der. Hz. Musa’ya -“Allah’ı ayan-beyan bize göster”[1] teklifinde bulunan Yahudiler; daha sonra Samiri’nin yaptı altın buzağı heykeline tapacaklardır. Böylece tarihi maddeciliğin kurucuları olacaklardır. Bugün elde mevcut Tevrat nüshalarında da daha çok dünyevi hüküm ve cezalara rastlamaktayız.[2] Bu birinci grubun özellikleri iki maddede toplanabilir Mahsusata, yani duyu organlarıyla hissedilen şeylere, inanmak ve bunların dışında kalan şeylere önem vermemek, şüphe ile bakmak... Dünya hayatına ve lezzetlerine gereğinden fazla ehemmiyet vermek. Yüce kitabımız Kur’ân-ı Kerîm bu görüş sahiplerinin temsilcisi olan Yahudileri şöyle tanımlar; -“Andolsun ki, onların hayata, Allah’a eş koşanlardan daha düşkün olduklarını görürsün. Her biri ömrünün bin yıl olmasını ister. Oysa uzun ömürlü olması onu azaptan uzaklaştıramaz. Allah onların yaptıklarını görür.”[3] Hükmünü de şöylece ifade eder -“Kim haddi aşarak küfretmiş, dünya hayatını tercih eylemişse, gerçekten o, alevli ateş onun varacağı yerin ta kendisidir.”[4] Dünyacı görüş sahiplerini böylece Kur’an’ı bir hükme bağladıktan sonra ikinci grubu tanımaya çalışalım. İkinci grubun görüşü de “Bu dünya benim memleketim değildir” cümlesiyle özetlenebilir. Birinciler dünyaya taparcasına bağlanırken, bunlar dünya hayatını angarya telakki ediyorlar. Bu görüş doğrultusunda uygulama, orta çağ’da Hıristiyan dünyasına rahiplerin hâkim olduğu yıllarda çok görülmüştür. Bu konuda şöyle ilgi çekici örneklere rastlamaktayız. Deniyor ki; “Rahiplerin çoğu mağaralarda, susuz kuyularda ve mezarlıklarda kalıyor ve ot yiyorlardı. Bedeni temizliği, ruh temizliğine aykırı buluyor, uzuvlarını yıkamaktan çekiniyorlardı. Onların nazarında insanların en muttakileri; taharetten, temizlikten en uzak olan ve necasetlere en çok girenlerdi.”[5] “Rahipler kadınların gölgesinden bile kaçıyor, onlara yaklaşmayı ve onlarla münasebette bulunmayı günah sayıyorlardı.”[6] Dünyayı terk anlamına gelen bu düşünce ve uygulama artık ortadan kalkmış, bu gruptakiler de öncekilere yani, dünyayı âhirete tercih edenlere katılmışlardır. Bu konuda Avrupa halkının durumunu mühtedi Prof. Muhammed Esed şöyle dile getirmektedir “Avrupadaki insanların heyet-i umumiyesi, demokrat olsun, faşist olsun, kapitalist veya sosyalist olsun, fikir veya iş adamı olsun, ancak veya ancak bir tek din bilmektedir ki, o da maddi terakkiye ibadet edip, hayatın birinci gayesinin, insan yaşayışını kolaylaştırmak olduğuna, daha kısa deyimle mutlak hürriyet’e inanmaktır. Bu dinin kiliseleri mabedleri fabrikalar, sinema avluları, dans salonları ve elektrik santralleridir. O’nun kâhinleri din adamlarıda bankerler, mühendisler, sinema yıldızları, ticaret ve sanat erbabı, havacılar ve uçuş kahramanlarıdır.”[7] Aziz mü’minler, görüyorsunuz ki başlangıçta ve esas itibarıyla birbirinden çok nakta birbirinin zıddı olan bu iki görüş, bugün maddeye ve dünyaya bağlılık konusunda birleşmiş bulunmaktadır. Şu halde netice aynı olunca hüküm de aynı olacaktır. Bunlar da “dünya hayatını tercih eylemiş” olanların cezasına çarptırılacaklardır. Ancak işin, bizce önemli olan yönü; bu kötü gelişmelerin Müslümanlar arasında da yayılma istidadı göstermesidir. Bizleri ebedi hüsrana uğratacak böyle kötü bir duruma düşmemek için dinimizin bu konudaki esaslarını iyi bilmemiz gerekmektedir. Yüce Rabbimiz şöyle buyurmaktadır; -“Habibim! sen, bizim zikrimize arka dönen, dünya hayatından başkasının arzu etmeyen kimselerden yüz çevir”[8] Biz de bunlardan yüz çevirerek dinimizin bu konuda bizi Müslümanlara getirdiklerine dönüyoruz. Aziz mü’minler, şunu kesinlikle bilmeliyiz ki, dinimizin ana gayesi; biz Müslümanların dünya ve ahiret mutluluklarını temin etmektir. Gâye bu olunca, her iki hayat sahnesine de, birinin bakî ötekinin fanî olduğu unutulmaksızın gereken önem ve değerin verileceği tâbiidir. Allah Teâlâ şöyle buyurur -“Allah’ın sana verdiği maldan harcayıp âhiret yurdunu ara. Dünyadan nasibini de unutma. Allah’ın sana ihsan ettiği gibi sen de ihsanda bulun, yeryüzünde fesat arama. Çünkü Allah fesatçıları sevmez.”[9] Bu âyet; inkârcı ve ihtikarcı Kar’un’a milletin yaptığı tavsiyeler cümlesindedir. Dünya ve âhiret konusundaki en uygun tutumu dile getirmektedir. Burada şu hususlara dikkat etmeyiz; Eldeki dünyaya ait imkânlarla âhiretin aranması, gözetilmesi.. Dünyayı ve ondan faydalanmayı da tamamen terk etmemek, İyilik yapmak, fitne ve fesat çıkarmamak, hak düzene karşı gelmemek insanların zararına çalışmamak.. Muhterem mü’minler, görüldüğü gibi bu âyette “âhireti aramak, dünyayı unutmamak” emredilmiş, dünya da sükûn ve huzurunun bozulmaması da tenbih edilmiştir. Bu, şu demek olur; “ sonlu ve sınırlı olan dünya huzurunu küçük görmeyin, önemsiz sanmayın. Zira sonsuz ve sınırsız olan âhiret mutluluğu ona bağlıdır”. Zaten dünyanın îmârı aslında bizatihi gâye değildir. Ancak âhiretin ma’mur olması için dünyanın imarı gereklidir de onun için dünyanın imarına, huzur ve sükûnun teminine çalışır. Ne demişler; “dünyası mamur olanın âhireti de ma’mur olur”. Allah cümlemizin iki dünyasını aydınlık ve mutlu kılsın... Dünya ve âhiret’in birlikte değerlendirilmesi konusunda Peygamber Efendimizin de tavsiyeleri vardır. Meselâ; -“Hayırlınız, âhireti için dünyasını, dünyası için âhiretini terk etmeyip, her ikisini birlikte atbaşı yürüteninizdir. Zira dünya âhirete ulaştırıcı bir vasıtadır. Sakın insanlara yük olmayınız.”[10] Uzunca bir hadisin son kısmında da şöyle buyurur; -“... Ey Hanzala, bir saat ibadetle, bir saat dünya işleriyle uğraş, kafi...”[11] Belirtildiğine göre Peygamber Efendimiz bu tavsiyesini üç defa tekrar etmiştir. Bu da işin önemini göstermektedir. Muhterem mü’minler, dinimize göre “Âhiret de, dünya da Allah’ındır.”[12] Kur’an-ı Kerim’de dünya ve âhiret kelimeleri 115’er defa geçmektedir.[13] Kur’an’da hem dünyevi, hem de uhrevî cezalar yer almaktadır. Kutsal Kitabımızda çok defa, dünyevi nimetlerden bahseden âyetleri âhiret nimetlerini konu edinen âyetler takip eder.[14] İslâm’da dünya imân ve amel; âhiret, hesap ve adalet yeridir. Âhiretteki hesapta, dünyanın mal, evlât ve makam gibi değerleri değil, bunların ne şekilde kullanıldıkları etkili olacaktır.[15] Dinimizin dünya-âhiret dengesinde bizlerin iradesi tamamen bir yöne çevrilmemiştir. Kul her iki hayat sahnesinden birini tercih yetkisine sahiptir.[16] Ancak her iki dünya mutluluğunu birden istemek, Allah Teâlâ’nın iradesine daha uygun düştüğü içindir ki Kur’an’da şu dua örneği verilmiştir; -“Ey Rabbimiz, bize dünyada da iyi hal ver, âhirette de iyi hal ver. Ve bizi ateş azabından koru”[17] Bazı Müslümanlar tembelliği bahane ederek şöyle bir savunmaya girereler “Dünya kâfirin, âhiret mü’minin” demektedirler. Bu sözü yanlış yorumlayarak dünyadan el-etek çekmek istek ve arzusu gösteren Müslümanlar hareketlerinin İslâm esaslarına uygun olmadığını bilmelidirler. Çünkü dünyada Müslümanlar içindir, âhiret de. Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır; -“De ki; Allah’ın kulları için çıkardığı ziyneti, temiz ve hoş rızıkları kim haram etmiş?... De ki; onlar dünya hayatında iman edenler içindir. Kıyamet günü ise sadece onlara mü’minlere mahsustur. İşte biz âyetleri, işin aslını bilecek kişiler için böylece açıklarız.”[18] Görüldüğü gibi dünyadan yararlanma hakkı temelde Müslümanlarındır. Kâfirler, Müslümanların gölgesinde dünya’dan yararlanabilmektedirler. Nerede kaldı ki dünya kâfirin olsun. Müslümanlar bir takım düşüncelerle bu haklarını kullanmayacak olurlarsa, elbette dünyada hâkimiyet kâfirin eline geçecektir. “Bir lokma bir hırka” şeklinde anlaşılan kanaat, İslam esasları içinde yer alan kanaat olmaktan çok uzaktır. Kanaat ele geçenle geçinmektir, yetinmek değil... Dini görevlere mani olmamak şartıyla üretim ne kadar fazla yapılabilirse, o kadar iyidir. Çünkü muhtaçlara yardım imkânı doğar. İlk Müslümanlarda bunu böyle anlamış ve uygulamışlardır. Ashab hakkında söylenen şu sözleri ne kadar dikkat çekicidir; “Hz. Muhammed’e sas inanan ilk Müslümanlar topluluğu, insanlığı gölgesi ve idaresi altında me’sud etmeye ilerletmeye, dosdoğru yolu takip edip, dünyayı imar ederek, yeryüzünün bereketini artırmaya muktedirdi. Bu topluluk, insanlığın iyiliği için en hayırlı ve en çok çalışan kimselerdi. Onlar bu hayata boyunlara geçen demir bir zincir gözüyle bakarak ona düşman olup, onu kırmaya yeltenmiyorlardı. Aynı zamanda onlar, hayatta ele geçmeyecek bir zevk ve safa nazarıyla da bakmıyorlardı. Hiçbir saatlerini boşa geçirmiyorlar ve hayatın nimetlerinden asla çekinmiyorlardı. Ayrıca dünyayı insanın kurtulması gerekli bir işkence ve azap yeri saymadıkları gibi, yeryüzündeki nimet, hazine ve faydalı şeylere terkedilmiş bir mal gözüyle bakıp, bunun için birbirlerini öldürmüyorlar ve zayıf milletleri ganimet sayıp, onları avlamak için birbirleriyle yarışa da girmiyorlardı. Aksine bu necip topluluk, bu dünya hayatını Allah’ın bir nimeti, her türlü hayrın temeli ve sebebi olarak kabul ediyorlardı. Onlar bu hayatta Allah’a yaklaşıyor, kendilerine takdir edilen insanlığın kemal derecesine amel ve cihadlarıyla ulaşıyorlardı.[19] Evet, muhterem mü’minler, ashab-ı kiram böyle anlatıyor ve böyle yaşıyordu. Bizlerin anlayış ve yaşayışı da böyle olmalıdır. Burada bir kere daha tesbit ediyoruz ki Müslümanlar ne Hıristiyanlar gibi hayata karşı kötümser davranıyor, ne de maddeciler gibi hayata, obur bir kimsenin yemeğe olan aşırı hırs ve iştihasına eş taşkın bir önem veriyor. Dinimiz helal ve temiz rızkların bir takım düşüncelerle haram mualemesi görmesini de hoş karşılamıyor. Allah Teâlâ şöyle buyurur -“Ey iman edenler, Allah’ın size helal ettiği o en temiz ve güzel şeyleri nefsinize haram kılmayın. Haddi aşmayın. Çünkü Allah haddi aşanları sevmez. Allah’ın size rızk olarak verdiği şeylerden helal ve temiz olarak yiyin. Siz kendisine iman etmiş olduğunuz, Allah’tan gerektiği gibi korkun da ifrat ve tefritten uzak durun .”[20] Bu âyetin nüzül sebebi olarak şöyle bir olay anlatır Sahabelerden bir grup peygamber Efendimiz’in zevcelerine gelir ve Peygamberimizin sas nasıl ibadet ettiğini sorarlar. Aldıkları cevap üzerine kendilerini küçümserler “ - Geçmiş ve gelecek günahları affolunmuş olan Peygamber sas, böyle ibadet ederken bizler ne haldeyiz” ? derler. İçlerinden biri; - Bundan sonra ben uyumayıp, devamlı namaz kılacağım. Öbürü; - Ben de sürekli oruç tutacağım. Ötekisi. - Ben de kadınlardan hanımlarımdan ayrılacağım ve asla temasta bulunmayacağım der. Böylece sözleşirler. Haber Peygamber Efendimiz’e sas ulaşınca; bu kişileri bulur ve onlara; “ - Şöyle şöyle konuşanlar siz misiniz? Allah’a yemin ederim ki, ben Allah’dan sizden daha çok korkarım, daha çok sakınırım. Fakat ben oruç da tutarım, iftar da ederim. Namaz kılarım, uyku da uyurum. Kadınlarla da evlenirim. Kim benim sünnetimin dışına çıkarsa, o benden değildir”[21] diye ikazda bulunur. Muhterem mü’minler, bir kısım Müslümanlar, güzel, meşru ve helal olan nimetleri, şükrünü yerine getiremem diye yemekten, içmekten, kullanmaktan çekinir ve onlardan uzak kalmayı bir fazilet bilirler. Herkes bilir ki, her nimetin şükrünün yerine getirilmesi gereklidir. Bunu yapamam diye nimetten yararlanmamak makbul bir iş değildir. Asıl önemli olan nimetten yararlanıp, şükrünü de ifa etmektir. Zaten şükür; nimetin cinsinden olur. “el-Hamdü lillah,” demek bir tesbihtir, dilin şükrüdür. Asıl nimetin şükrü o nimetten başkalarını yararlandırmakla yerine getirilebilir. Bu yapıldığı taktirde de hem fert, hem de toplum fayda görür. Bir gün Hasan Basri Hazretlerine bir adam gelir; - Falan kişi Paluze tatlı çeşidi yemiyor. Şükrünü de eda edemem diyor, der. Hasan Basri Hezretleri sorar; - Soğuk su içiyor mu? Adam; - Evet... deyince İmâm; - O halde o adamcağız cahildir. Allah celle celâluh’in soğuk sudaki nimetinin, paluzeden daha çok olduğunu bilmiyor der.[22] Böylesi düşünce sahiplerinin noksan ve kısır anlayışlarının sakatlığını ortaya koyar... Aslında nimetlerin şükrünü düşünmek, nefsin azmaması için tedbirler almak güzeldir. Ancak temel prensipleri de ters yorumlamamak gerekir. Ters anlamalara ve uygulamalara gidilirse, iltifat edilirse; imtihan dünyasında başarısızlığa uğrarız. Bu âhiret yolculuğunda yarı yolda kalırız. Allah cümlemizi bu tehlikeden korusun. Konumuzu özetleyecek olursak muhterem mü’minler, Bir Müslüman, hayat mücadelesine devam eder, yaşama azminden ayrılmaz, dünyevi faaliyeti elden bırakmaz. Hayatın zevklerinden meşru yollarla yararlanabilir. Bunu yaparken âhireti kazanma gayretinden geri kalmaz. Zira Müslüman Allah korkusunun yanında sonsuz bir ümitle birlikte hayatını sürdürür. İslâm Dini, insan yaratılışına uygun bir hareket ve hayat kaynağıdır. Bütün esasları hayat ile ilgilidir ve hayat vericidir. Bu yüzden de dinimizde dünya işi, âhiret işi ayrılığı yoktur. Bize göre dünya fanidir, bağlanmaya değmez. Ahiret hamiledir, ihmale gelmez. Allah Teâlâ cümlemizi cennet ve cemaliyle müşerref kılsın. Amin. [1] Nisa sûresi, 153[2] Bkz. Tevrat,Leviller, Bab 26.[3] Bakara sûresi, 96[4] Naziat sûresi, 37- 39[5] Müslümanların Gerilemesiyle Dünya Neler Kaybetti, II. A. en-Nedvi, s. 135.[6] Age, II. s. 136.[7] Yolların Ayrılış Noktasında İslâm, M. Esed, trc. H. Karaman, s; 38.[8] Necm sûresi, 29[9] Kassas sûresi, 77[10] Ramuzu’l- ehadis, s 363.[11] Riyazu’s- Salihin, c. 1/ 188. 3. baskı, 1970. Ankara.[12] Şura sûresi, 49[13] Bkz, el- Mu’cemu’l- Mufehres, M. F. Abdülbaki, s 262- 263 ve 21- 22 Mısır.[14] A’la sûresi, 16- 17[15] Kehf sûresi, 45- 46; Zuhruf sûresi, 33-35; Tebbet sûresi, 2[16] Şura sûresi, 20[17] Bakara sûresi, 20 [18] A’raf sûresi, 32[19] Müslümanların Gerilemesiyle Dünya Neler Kaybetti, s. 94[20] Mâide sûresi, 87- 88[21] Bkz. Tecrid-i Sarih Tercemesi, K. Miras, 11/ 289. Kitabu’n- Nikâh, et-Taç 2/ 278.[22] Hak Dini Kur’an Dili, 3/ 1809, 2. baskı, 1960, İst. İslam ve İhsan Vaaz ve Sohbet Konuları Vaaz Konuları, vaaz örnekleri kısaca, vaaz konuları örnekleri, hitabet vaaz konuları, vaaz konuları örnek vaazlar, vaaz verilecek konular, hitabet dersi vaaz konuları. Bu sayfada bulunan Vaaz Konuları, alanında uzman ilahiyatçılar tarafından sağlam kaynaklar esas alınarak hazırlanmış güncel vaaz konularından ibarettir. Yaklaşık 200 vaaz konusu tek bir sayfada alfabetik sıraya göre sıralanmıştır. Vaaz ve sohbet konuları. Bu vaaz listesi devamlı olarak güncelleştirilmektedir. Hazırlanan yeni ve güncel vaaz konuları listeye eklenmektedir. Pdf veya doc formatındaki vaaz dosyalarını indirip kullanabilirsiniz. Görüş, öneri ve hazırlanmasını istediğiniz vaaz konularını buraya veya sayfanın alt kısmındaki yorum kısmına yazabilirsiniz. Örnek Vaazlar. Alfabetik Sıralı Vaaz Konuları Listesi Kadir Gecesi Ağacı Yeşili Koruyalım ve Çevreyi Temiz Tutalım Allah Bize Yakın ve Her Daim Bizimle Beraberdir Aile Terbiyesinde Bilinmesi ve Uygulanması Gerekli On Görev Allah’ı Zikredelim ki Huzur Bulalım redakte Allah’ı Tanımak ve O’na İman Etmek Allahı Tanımak O na iman edip İtaat Etmek Allah’ı Sevmek ve Allah İçin Sevmek Sevgilerin En Yücesidir Allah’a Şükretmek Dini Bir Vecibedir Allah Yolunda Cihad Allah Temizliğe Özen Gösterenleri Sever Allah Korkusu Dünya ve Ahiret Mutluluğunun Temelidir Allah İhsanı Emreder Her Müslümanın Bilmesi Gereken Dini Bilgiler Affetmek İnsanı Yüceltir Allah Her Zaman Doğru Olmamızı İster Aile Her Türlü Faziletin Kaynağıdır Ahirete İman Ahiret Gününe İman Allah’ın Bize Emaneti Yetimler Allah’ın Has Kulları Kimlerdir Allah’ın Seçkin Yaratığı İnsandır Ana-Baba Hakları ve Yaşlılara Saygı Anne-Baba Hakkı Bayram Vaazı Bayramlar Huzur ve Sevinç Günleridir Bollukta ve Darlıkta İnfak Takva Ölçütüdür Bizi Değerli Kılan Duamız Birlik ve Beraberlik Bizi Aldatan Bizden Değildir Büyük Günahlardan Biri de Zulümdür Ayetel Kürsi Ve Sırları Büyük Günahlar Cami ve Gençlik Cami Ve Hayat Cennet ve Nimetleri Cana Kıyma ve İntihar Can ve Mal Güvenligi Camiler İslam Yurdunun Simgesi Ezan Müslümanlığın Şiarı Bayrak İstiklalin Sembolüdür Cuma Namazı ve Fazileti Çanakkale Zaferi Vaazı Çalışma ve Dürüstlük Çevreyi Koruma, Temizlik ve Önemi Çocuklarımız ve Eşlerimiz Bize Emanettir Çocuklarımızı Severek ve Eğiterek Büyütelim Din ve Dinin Fert ve Toplum Hayatındaki Yeri Duanın Önemi, Usulü ve Adabı Dua Ve Adabı Dua İbadetin İliğidir Doğruluk ve Güven Dîni Bayramlar Dinde Taassuba Yer Yoktur Düğün Adabı Edep ve Haya Vaaz Emanet Eşlerin Karşılıklı Görev Sorumlulukları Emr-i Bil Maruf Vaazı Engelliler ve Islam Engelliler ile Sosyal İlişkiler Fitne ve Zararları Gaybın Bilgisi Yalnız Allaha Aittir Güzel Söz ve Bağışlama Sadakadır Güzel Ahlak Güvenilir Olmak Müminin Özelliğidir Günah Kavramı ve Büyük Günahlar-II Günah Kavramı ve Büyük Günahlar-I Görgü Kuralları Giybet, İftira, Yalan Gıybet Vaazı Hac Vaaz Örneği Hidayet Rehberimiz Kur’an-ı Kerim Hiçbir Kimse Başkasınının Günahını Yüklenmez Hesap Gününü Unutmayalım Helal Kazanç ve Ticaret Ahlakı Helak Edilen Kavimler ve Helak Sebepleri Hayra Koşmak Hayâ-Utanma Duygusu Hayat Yalnız Dünyadan İbaret Değildir Haya Fıtrat Gereğidir Hata Edenlerin En İyisi Tövbe edenlerdir Hased İnsanın İçini Kemiren Bir Hastalıktır Hak Ve Adalet Vaazı Hak ile Batıl Bir Olur mu Hac İnfak Hac İbadeti İbadet Adabı ve Ahlakı İhlas ve Samimiyet Vaazı İyilik ve Takvada Yardımlaşmak İyiliği Emretmek Kötülükten Men Etmek Müminin Özelliğidir İyiligi Emretmek Kötülükten Sakındırmak İsraf ve Cimrilik İsraf ve Cimrilik İslamın Hoş Görmediği Kötü Huylardandır İsra ve Mirac İsraf Vaazı İslam Ve İlim Vaazı İslamiyet İnsan Haklarına Büyük Önem Vermiştir İslamın İsrafa Bakışı İslam’ın İlme Verdiği Önem-II İslam’ın İlme Verdiği Önem-I İslamda Zorluk ve Aşırılık Yoktur İslam’da Ticari ve Ahlaki Prensipler İslamda İbadet Kavramı ve Namaz İslam ve Barış İslam Tarihinin En Önemli Olayı Hicret İslam Güzel Ahlaktır İslam Barış ve Eman Dinidir İslam Ahlaki İnsan Sorumsuz Bir Varlık Değildir İman Amel İlişkisi Vaazı İman ve İmanın İnsan Hayatı Üzerindeki Etkileri İman Esaslari İman En Büyük Nimet İlim Payelerin En Üstünüdür İlahi İmtihan, Musibetler ve Sabır İbadete İhtiyacımız Vardır Kadir Gecesi Vaazı Kalbin İlacı Cömertlik ve İnfak Kabul Olan Dualar Kutlu Doğum Kurban Bayramı Vaazı Kurban ve Kurban Bayramı Kurban İbadeti Kurban İbadeti 1 Kur’ana iman Etmek, O nu Tanıyıp, Hükümlerine uymak Kur’an Ahlakı Kulluk Sadece Allaha Yapılır Kötülüğe İyilikle Karşılık Verebilmek Kötü Huylar Kötü Alışkanlıklar-İçki ve Kumar Komşuluk İlişkileri Kıyamet Gününden Bir Kesit Kıyamet Günü Allah’ın Gölgesinde Gölgelenmeyi Hak Eden Yedi Sınıf İnsan Kitaplara İman Kibirlenen ve Kendini Beğenip Gurulanan Kimseleri Allah Sevmez Kibir ve Gurur İnsanı Helake Sürükler Kehanet ve Falcılığın Dinde Yeri Yoktur Kaza-Kadere İman Kaza ve Kadere İman Kamil Müminin Özellikleri Kalbi-i Selim Kurtuluşa Erdirir Meleklere İman Merhamet Vaaz Mevlidi Nebi Vaaz Gençlik Temalı Müminlerin Kur’anda Belirlenen Nitelikleri Müminlerin Kıblesi Kabe Muharrem Ayı ve Aşure Miraç Kandili Vaazı Namaz İbadeti ve Önemi Nimetlere Şükretmek Nimetlere Karşı Şükür Borcumuz Nefis Tezkiyesi Önemlidir Nefis Muhasebesi Namazları Dosdoğru Kılabilmek Namaz Oruç İbadeti ve Nefis Terbiyesi Ölen Müslümanlara Karşı Görevlerimiz Ölüme ve Hesap Gününe Hazır Mıyız Ölüm Gerçeği ve Ölüme Hazırlıklı Olmak Peygambere İman Tevhidin Bir Gereğidir Peygamberlik Nedir ve Peygamberin Görevleri Nelerdir Peygamberler İman Peygamberimizin Ölüm Yıldönümü Münasebetiyle Ramazan Ayı Kur’an Ayıdır Ramazan ve Ramazana Mahsus İbadetlerimiz Ramazan ve Oruç Ramazan Bayramı Ramazan Bayramı Vaazı Ramazan Ayının Kazanımlarını Devam Ettirmek Ramazan Ayı Regaip Kandili Vaaz Sağlık Vaazı Sabrın Mükafatı Cennette Yüksek Makamlardır Su-i Zan dedikodu-Gıybet ve Toplumsal zararları Sözlü ve Fiili Dua Sosyal İlişkiler Açısından Selamlaşma Sorumluluk Bilincine Sahip Olmak Sıla-i Rahim Vaazı Sıla-i Rahim Salih Amel Salih Amel Cennete Götürür Sadaka Malı Bereketlendirir Şahitlik ve Önemi Şehitlik ve Gazilik Şehitlik ve Gazilik 1 Takva Ne Demektir ve Müttaki Kimdir Tövbe ve Önemi Tövbe Günahların Silinmesine Sebebtir Toplumsal Görev ve Sorumluluklarımız Ticaret Meşru Bir Kazanç Yoludur Tevhidin Öncüsü, Teslimiyet ve Sadakat Örneği Tevekkül ve Kader Tesettür Tasdik ve İnkar Bakımından İnsanlar Temiz Gıda Temiz Nesil Tevazu Ve Alçak Gönül İnsanı Yüceltir Vaaz Tevbe Vaaz Takva Vakit Nakittir Verilen Sözde Durmak Ahlaki Erdemliliktir Vefat Eden Din Kardeşlerimize Karşı Görevlerimiz Vatan Savunması Şehitlik ve Gazilik Varlığımızın Sebebi Anne ve Babamız Yalan Yere Yeminden Sakınalım Yetim ve Kimsesiz Çocuklara Sahip Çıkalım Yeryüzünde Allah’a En Sevimli Yerler-Camilerimiz Yemin Zararlı Alıskanlıklar ve Sonuçları Zulüm Zina ve Fuhuş Toplumun Temelini Sarsar Zekat Vaazı Zekat İbadeti ve Sosyal Yardımlaşma Zekat En Güzel Sosyal Yardımlaşmadır Zararlı Alışkanlıklar

temizlik ile ilgili vaaz örnekleri